ابعاد روان‌شناختی ناباروری

وقتی درگیر پروسه ناباروری هستیم به روانشناس مراجعه کنیم یا خیر؟

مراجعانِ مشاوره روانشناختی ناباروری را می توان به دو دسته از مراجعه کنندگان تقسیم کرد. یک دسته افرادی که از کلینیک های پزشکی ناباروری به مشاوره روانشناختی ارجاع داده شده اند(مشاوره اجباری) و دسته دیگر افرادی که به خواست خودشان برای مشاوره روانشناختی ناباروری مراجعه کرده اند.

ترجمه و تدوین: نرگس حسینی نیا – روانشناس سلامت

این واقعیت که این خدمات اجباری است ممکن است به این معنی باشد که افراد تمایلی به بحث در مورد هر موضوعی به طور آشکار ندارند و/یا نسبت به هدف واقعی جلسه مشکوک هستند (یعنی حمایت یا غربالگری؟- منظور مجوز روانشناس جهت انجام روش درمانی خاص یا ادامه فرایند درمان-)   موضوعات اصلی مورد بحث در مشاوره اجباری ممکن است در درجه اول به پردازش اطلاعات پزشکی و پیامدهای درمان مربوط باشد تا مسائل احساسی. مشاوره داوطلبانه نیز هرچند ممکن است باعث نگرانی در مورد غربالگری شود، اما از آنجایی که بیمار شروع کننده مشاوره است، معمولا تمایل بیشتری برای غلبه بر این ترس ها وجود دارد. بنابراین مشاوره با افرادی که خودشان مراجعه می کنند، بیشتر روی جنبه های هیجانی ناباروری و درمان آن، به ویژه مسائلی که باعث ناراحتی فعلی می شوند، تمرکز می کنند، سپس بر جنبه های پزشکی درمان.

با این حال، قابل توجه است که افراد ناباروری که تجربه مشاوره روانشناختی را دارند،  تجربه مشاوره را بدون توجه به اجباری (کانولی و همکاران، 1993) یا داوطلبانه (استوارت و همکاران، 1992) بودن آن، مثبت ارزیابی می کنند. این وظیفه مشاور است که اطمینان حاصل کند که بیماران در طول هر یک از انواع مشاوره احساس راحتی می کنند.

یک موضوع مرتبط، این یافته است که تعداد کمی از افرادی که در پروسه درمان ناباروری هستند، داوطلبتانه به دنبال مشاوره روانشناختی می باشند. بیماران دلایل زیادی برای عدم پذیرش پیشنهادهای مشاوره دارند و این دلایل بسته به اینکه آیا آنها پریشانی بالایی را تجربه می کنند یا نه متفاوت است. به عنوان مثال، بسیاری از بیماران احساس می‌کنند با استفاده از منابع مقابله‌ای در دسترس (مانند خانواده و دوستان مفید) می‌توانند با استرس‌های ناباروری کنار بیایند، در حالی که دیگران، به‌ویژه آن‌هایی که پریشانی را تجربه می‌کنند، ممکن است از مشاوره استفاده نکنند، زیرا در مورد چگونگی انجام آن مطمئن نیستند که چنین کمکی دریافت کنند (مثلاً با چه کسی تماس بگیرید).

ویژگی های خاص مشاوره روانشناسی در ناباروری

تمایل به فرزند برای بسیاری از افراد یک آروزست و اگر این آرزو برآورده نشود و مشکل ناباروری آشکار شود، ممکن است منجر به جراحت خود(محوری/شیفتگی) شود که اعتماد به نفس را کاهش می دهد. ممکن است ناامیدی ایجاد شود. بیماران ممکن است احساس گناه کنند. ممکن است ناامیدی و اندوه رو تجربه کنند. و مشکل ناباروری به مشکلی در روابط همسران تبدیل می شود.

نویسنده: هریبرت کنتنیچ

مترجم: نرگس حسینی نیا – روانشناس سلامت

در طول دو دهه گذشته پیشرفت های بزرگی در زمینه فناوری کمک باروری (ART) حاصل شده است. درمان هایی مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) و میکرواینجکشن (ICSI) امید جدیدی به بسیاری از بیماران نابارور داده است. این خطر وجود دارد که تأثیر هیجانی ناباروری نادیده گرفته شود، بطوری که این مشکل به یک مشکل بیولوژیکی یا پزشکی تقلیل می یابد. با این حال، علاوه بر اقدامات پزشکی لازم، باید بر روی نیازهای روانی و هیجانی بیماران نیز تمرکز کرد، مسائلی مثل:  درک بی فرزندی، • دادن اطلاعات و اطمینان از پردازش آن، • مشاوره مفاهیم، • مشاوره و/یا پشتیبانی • مشاوره درمانی مراقبت از نیازهای هیجانی بیمار مستلزم تداوم است و نباید به عنوان یک رویداد تلقی شود. مشاوره روانشناسی در ناباروری با سایر مشاوره ها با توجه به ویژگی های زیر متفاوت است: (الف) تمرکز اصلی مشاوره یک آرزو یا هدف برآورده نشده در زندگی است. نتیجه این است که مشاوران، نه چندان با هدف یافتن یک تشخیص، بلکه بیشتر با رنج تعریف شده ذهنی که توسط ویژگی‌های مختلف شخصی و روانی اجتماعی تعیین می‌شود، سروکار دارند.

(ب) هدف، آرزوی داشتن فرزند؛ ایجاد شخص سومی است که هنوز وجود ندارد و نمی تواند در فرآیند تصمیم گیری و درمان شرکت کند. مسائل اخلاقی خاصی ناشی از غیبت شخص سوم است. برخی از مسائل اساسی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از: بهترین منافع کودک، محیط خانوادگی که کودک با استفاده از روش های کمک باروری در آن متولد می شود و هرگونه تضاد و تضاد احتمالی بین خواسته های بیمار و منافع فرضی کودک.

(ج) درمانِ آرزوی برآورده نشده برای داشتن فرزند، اغلب شامل چرخه‌ی مداخلات مکرر است که می تواند موفقیت آمیز باشد، اما اغلب چنین نیست. این فرآیند طولانی مدت، استرس های هیجانی خاصی را همراه با یاس و ناامیدی احتمالی ایجاد می کند.

د) اقدامات تشخیصی و درمان پزشکی در ناباروری تأثیر مهمی بر زندگی صمیمی/عاطفی بیماران دارد. بنابراین، پویایی روابط زوجین، تمایلات جنسی، توانایی کنار آمدن با اثرات روانی و هیجانی ناشی از این فرآیند باید علاوه بر دوره درمان و گزینه های درمانی آتی مورد توجه قرار گیرد.

واکنش های روانی به ناباروری

مانند بسیاری دیگر از استرس های زندگی، ناباروری یک رویداد مجزا نیست، بلکه یک فرآیند آشکار است. اگرچه بسیاری از زوج ها نگران هستند و خیلی زود به دنبال درمان می روند، اما شروع این روند اغلب با گذشت یک سال تلاش برای باردار شدن بدون موفقیت و با ورود به درمان مشخص می شود.

نویسنده: کریستین دانکل-شتر و مارکی لوبل
مترجم: نرگس حسینی نیا

برای برخی افراد، یک بیماری پزشکی ممکن است نیاز به درمان‌هایی مانند برداشتن اندام‌های تناسلی با جراحی پیدا کند که به طور ناگهانی باروری را برای زوجین مختل می‌کند.

[adrotate banner=”3″]

بنابراین، بسیاری از رویدادها ممکن است نشانه‌ی آغاز فرآیند ناباروری باشد، فرآیندی که اغلب در یک دوره زمانی طولانی ادامه می یابد، زیرا افراد با احتمال ناتوانی در باردار شدن دست و پنجه نرم می‌کنند. در واقع، در بیشتر موارد، این احتمال ناباروری و نه واقعیت ناباروری است که مورد بحث است، زیرا درجاتی از ابهام در مورد نتیجه وجود دارد.

این وضعیت در ابتدا شامل یک تهدید به جای فقدان است. با گذشت زمان و بدون حاملگی، وضعیت به تدریج به وضعیت فقدان تبدیل می شود.